تأثير مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی ، هویت فردی و بهداشت روان در دانش‌آموزان متوسطه پسر شهرستان باو
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته روانشناسی و مشاوره (آموزش_و_پژوهش)
دانلود پایان نامه
با موضوع
تأثير مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی ، هویت فردی و بهداشت روان در دانش‌آموزان متوسطه پسر شهرستان باوی
فایل بصورت ورد
تعداد صفحات:
92
در زیر بخش هایی از فایل دانلودی را مشاهده میفرمایید:
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه 3
1-2- بیان مسئله 4
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق. 6
1-4- اهداف تحقیق. 7
1-4-1- اهداف کلی. 7
1-4-2- اهداف کاربردی. 7
1-5- فرضیات تحقیق. 7
1-6- تعاریف مفهومي‌و عملیاتی متغیرها 8
فصل دوم: مباني نظري و پيشينه پژوهش
2-1- مقدمه 11
2-2- انگیزش تحصیلی. 13
2-3- الگوهاي انگيزشي. 14
2-4- نظریات یادگیری. 17
2-5- نظریه‌های رفتاری. 17
2-6- نظریه شرطی‌سازی کلاسیک.. 18
2-7- نظریه کوشش و خطا 18
2-8- نظریه شرطی‌سازی کنش‌گر. 19
2-9- نظریه‌های شناختی. 20
2-10- نظریه یادگیری گشتالت.. 20
2-11- نظریه یادگیری معنی‌دار کلامی. 21
2-12- نظریه اجتماعي- شناختي. 21
2-13- مفهوم هويت يادگيري. 22
2-14- نظریه هویت ریچارد جنکینز. 23
2-15- مفهوم بهداشت روانی. 28
2-16- عوامل مؤثر بر سلامت روان. 32
2-17- نظریات سلامت روان. 33
2-18- مفهوم مشاوره تحصیلی. 36
2-19- پیشینه تحقیق. 47
2-19-1- پیشینه داخلی تحقیق. 47
2-19-2- پیشینه خارجی تحقیق. 49
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1- مقدمه 51
3-2- جامعه آماری و گروه نمونه مورد مطالعه 51
3-3- طرح تحقیق. 52
3-4- ابزارهای پژوهش... 52
3-5-پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر: 52
3-6- روایی و پایایی پرسشنامه 52
3-7- پرسشنامه سلامت عمومي‌گلد برگ.. 53
3-8- اعتبار و روایی. 55
3-9- پرسشنامه هويت فردي بردبار 55
3-10- روش اجرا 56
3-11- روش تحلیل داده ها 57
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1 يافته هاي توصيفي. 59
4-2- یافته‌هاي فرضیات پژوهش... 60
4-3- تحلیل داده ها 61
فصل پنجم: بحث و نتيجه گيري
5-1- نتيجه گيري. 66
5-2- محدوديت‌هاي پژوهش... 71
5-3- پيشنهادات.. 71
5-3-1- پیشنهادات پژوهشی. 71
5-3-2- پیشنهادهای کاربردی. 72
منابع و مآخذ. 73
پيوست.. 77
چكيده انگليسي. 86
فهرست جدول‌ها
عنوان صفحه
جدول 3-1 طرح تحقیق. 52
جدول4ـ1: ميانگين و انحراف معيار نمره انگیزش تحصیلی، هویت فردی، بهداشت روانی گروه هاي آزمايش و گواه در مراحل پيش آزمون، پس آزمون. 59
جدول4ـ2: آزمون لوین جهت پیش فرض تساوی واریانس‌هاي نمره‌هاي متغیرهای تحقیق در دو گروه آزمایش و گواه 60
جدول4ـ3: نتايج تحليل کوواريانس چند متغيری(مانکوا)بر روی ميانگين نمرات پس آزمون انگیزش تحصیلی، هویت فردی، بهداشت روانی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی گروه هاي آزمايش و گواه با کنترل پيش آزمون. 61
جدول4ـ4: نتايج تحليل کواريانس يک راهه (آنکوا) بر روی ميانگين نمرات پس آزمون انگیزش تحصیلی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی گروه هاي آزمايش و گواه با کنترل پيش آزمون. 62
جدول4ـ5: نتايج تحليل کواريانس يک راهه (آنکوا) بر روی ميانگين نمرات پس آزمون هویت فردی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی گروه هاي آزمايش و گواه با کنترل پيش آزمون. 63
جدول4ـ6: نتايج تحليل کواريانس يک راهه (آنکوا) بر روی ميانگين نمرات پس آزمون بهداشت روانی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی گروه هاي آزمايش و گواه با کنترل پيش آزمون. 64
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار4-1 مقایسه میانگین پیش آزمون وپس آزمون نمرات انگیزش تحصیلی گروههای آزمایش وگواه 70
نمودار4-2 مقایسه میانگین پیش آزمون وپس آزمون نمرات هویت فردی گروههای آزمایش وگواه 71
نمودار4-3 مقایسه میانگین پیش آزمون وپس آزمون نمرات بهداشت روانی گروههای آزمایش وگواه 72
چکیده:
هدف آموزش و پرورش تعلیم و تربیت و شکوفا نمودن و به فعلیت رساندن همه استعدادهای انسان با برنامه‌هاي سنجیده است، این امر مستلزم شناسایی و پی بردن به کم و کیف آنهاست، از دیرباز مشاوران نقش حساس و موثری در این زمینه داشته اند، لذا هدف اصلی این پژوهش تأثير مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی،هویت فردی ، و بهداشت روان در دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی مي‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان متوسظه پسر شهرستان باوی که در سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل بودند که ازمیان آنها تعداد 60 نفر با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند سپس برای گروه آزمایش برنامه آموزش مشاوره تحصیلی در قالب 10جلسه 90 دقیقه ای برگزار گردید و برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه‌هاي انگیزش تحصیلی هارتر، هویت فردی بردبار و سلامت عمومي‌گلدبرگ و همچنین، برای تحلیل دادها از روش آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس یک راهه آنکوا استفاده شد که سطح معنی داری برای فرضیه‌ها 05/0 α= در نظر گرفته شد.و از نرم افزار spss استفاده شده است. یافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد که مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی ، هویت فردی و بهداشت روان تأثير مثبت دارد.
نتیجه:پس محقق با استناد به یافته‌هاي بدست آمده از پژوهش فوق معتقد است برای استفاده بهینه از کلیه سرمایه گذاری‌هاي مادی و معنوی صورت پذیرفته در آموزش و پرورش مي‌بایستی از مشاوران تحصیل کرده در مدارس بهره جست تا موجبات رشد تحصیلی از این رهگذر فراهم آید.
کلمات کلیدی: مشاوره تحصیلی، انگیزش تحصیلی، بهداشت روان، هویت فردی، آموزش و پرورش
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه
انسان تنها موجودی است که با هم نوعان خودبه تبادل نظر مي‌پردازد وبرای شناخت وحل مشکلات خود با آنان مشورت وازراهنمایی آنان استفاده مي‌کند. راهنمایی ومشورت درطول زندگی آدمیان مطرح بوده وآنان باکسانی که مورد قبول واعتمادشان بوده مشورت مي‌کرده اند. باتوسعه علوم انسانی ورشدعلوم رفتاری به راهنمایی ومشاوره به عنوان شاخه ای مستقل ازعلوم رفتاری توجه شد. مشاور تحصیلی وشغلی باید فرد را از نیازهای شغلی مملکت آگاه سازدورغبت‌ها واستعدادها ی فرد را به او بشناساند.مشاور فقط نقش مشورتی و راهنمایی فرد را به عهده دارد( هدایت و مشاوره تحصیلی امریکا،2007). امروزه راهنمایی ومشاوره به صورت حرفه ای یاورانه برای کمک به افرادی است که دررشد،سازگاری ،تصمیم گیری،روابط خانوادگی،مهارتهای اجتماعی وشیوه زندگی مشکلاتی دارند ومشاوره به این افراد کمک مي‌کند تاراه حل مناسبی برای مشکلات بیابند دانش آموزان درجریان تحصیل با مشکلات زیادی مواجه مي‌شوند که مشاور مي‌تواند دررفع این مشکلات کمکهای مؤثری به دانش آموزان ارائه دهد که پاره ای ازاین مشکلات را مي‌توان به شرح زیر شمرد:1-ضعف پایه ی تحصیلی: در مورد چنین دانش آموزانی مشاور باید برای فراگیری دروس پایه از نقطه ای که ضعف دارد برنامه ریزی کند ویا کمک خانواده ضعف پایه اورا جبران کند.آماده کردن دانش آموز واولیای وی برای چنین برنامه ای نیاز به جلسات مشاوره ای دارد که متولی آن مشاور مدرسه است2-کمبود یانبود انگیزه تحصیلی:دانش آموزانی وجود دارند که ازنظر هوشی درحد طبیعی وظرفیت لازم برای یادگیری را دارند،اما انگیزه ای برای درس خواندن ندارند. درمورد اینگونه دانش آموزان که تعدادشان نیز کم نیست مشاور باید علت تنبلی را جستجو و برای درس خواندن آنها ایجاد انگیزه کند.تشویق کردن به انحای مختلف، ایجاد زمینه‌هاي موفقیت برای دانش آموز ودرمجموع به کار بردن انگیزه‌های طبیعی مي‌تواند کارسازباشد.(جلالی،1384). از طرفی نقش مشاوران درتأمین بهداشت روانی دانش آموزان مي‌تواند موثر باشد .دانش آموزانی از سلامت روانی برخوردارهستند که اولاٌ خودرا فردی ارزشمند وقابل احترام بدانند وبه توانائیهای خود اطمینان داشته باشند.ثانیا بتوانند بدون دغدغه خاطر وناراحتی با واقعیات زندگی مواجه شوند وکل وجودشان را همانگونه که هست بشناسند وبپذیرند،ثالثاٌ با آرامش خاطر واحساس امنیت وبا شوق وامید زندگی کنند.دانش آموزی که با بحران ومشکل روانی مواجه است توانایی ایستادگی دربرابر فشارهای وارده را ندارد ودرحل مشکلات به طور منطقی وسنجیده عاجز است وتعادل روانی بهم خورده ای دارد .چنین دانش آموزی جهت حل مشکل وبرقراری تعادل به مشاوره نیاز دارد. مشاورین ازعوامل مؤثر تأمین بهداشت روانی دانش آموزان درمدارس مي‌باشندتفکیک و مرز بندی دقیق بین راهنمایی و مشاوره تحصیلی با سایر ابعاد راهنمایی و مشاوره ازجمله راهنمایی و مشاوره تربیتی - شغلی و حرفه ای اصولی و منطقی نیست .مشکلات دانش آموزان زنجیره ای از عوامل فردی و اجتماعی است که نیازمند دیدی جامع نگرو نظام مند به استعدادها و توانائیها و علائق- شخصیت - ساختار و وضعیت خانواده و سایر متغیرهای محیطی است . مشاور مدرسه با آگاهی از ارتباط تنگاتنگ مشکلات تحصیلی با زمینه‌هاي روانی -اجتماعی دانش آموزان , با استفاده از متون و روشهای راهنمایی و مشاوره از طریق- شیوه‌هاي مختلف فردی گروهی و خانوادگی به دانش آموزان کمک مي‌کند تا با بررسی‌هاي همه جانبه مشکل بتوانند راه حل یا راه حلهای مناسب را انتخاب و برای اجرای آنها برنامه ریزی نمایند و در نهایت عملکرد دانش آموزان در ابعاد مختلف بهبود یابد .(جلالی،1384).
1-2- بیان مسئله
شکی نیست که به موازات گسترش اجتماع و پیچیدگی نهادهای آن مشکلاتی بروز مي‌کند و چیزهای نو ی ضرورت مي‌یابد که قبلا نیازی به آنها احساس نمي‌شده است. مثلا در جوامع پیچیده ، روابط اجتماعی سست تر مي‌شود و افراد همبستگی عاطفی خود را، که در پاره ای از موارد مي‌تواند مشکل گشای ناراحتیهای روحی باشد ،از دست مي‌دهند؛ به طوری که خانواده‌هاي زیادی بدون آن که همدیگر را بشناسند و خود را در غم و شادی یکدیگر شریک بدانند ، نا آشنا و بی خبر از یکدیگر در کنار هم زندگی مي‌کنند . در نهاد خانواده به علت افزایش سطح گرفتاریهای شغلی پدر و مادر و مسئولیت هر یک از افراد خانواده در امور مربوط به خود ، روابط افراد خانواده و علایق و وابستگی عاطفی آنها به یگدیگر نیز قدرت و شدت خود را از دست مي‌دهد و والدین کمتر فرصت مي‌یابند به درد دل فرزندان خود گوش دهند ،در نتیجه ، انتظار والدین از مدرسه و نظام تعلیم و تربیت جامعه بالا مي‌رود و والدین بیش از پیش مي‌خواهند که مدرسه پاره ای از مسئولیتهای انها، را با ارائه خدمات ویژه ای به عهده بگیرد( شفیع آبادی، ناصری، 1388).
یکی از روشهای مناسب مبارزه با نا بسامانی‌هاي قرن و مشکلات اجتماعی ، آن است که اصلاح مشکلات و تغییر رفتارهای نامطلوب از نسل جوان – یعنی دانش اموزان مدارس آغاز گردد.نظام آموزشی موجود به تغییری گسترده و همه جانبه نیاز دارد، امروزه گروه کثیری از معلمان همانند یک ماشین عمل مي‌کنند و دانش آموزان را با مشتی اصول و حقایق آشنا مي‌سازند و هماهنگی و انطباق چندانی بین واقعیات زندگی با اصول آموخته شده در مدارس وجود ندارد ، با توجه به این که آموزش و پرورش باید دانش آموزان را برای زندگی واقعی آماده سازند، مشاور با کمک سایر کارکنان مدرسه مي‌تواند دانش آموزان را در درک و کاربرد آموخته هایشان یاری دهد و در برنامه‌هاي آموزشی و پرورشی تغییرات مناسبی را پیشنهاد کند و به مرحله اجراء در آورد.برای پی بردن به ارزش و اهمیت مشاوره در نظام آموزشی به تجزیه و تحلیل جریان یادگیری دانش آموزان مي‌پردازیم. به نظر هیلگارد و بارو(1975)یادگیری تغییرات نسبتا پایدار در رفتار بالقوه است که حادث از رشد نباشد ، برای تحقق این تعریف ، اولا اطلاعات و یا تجربیات باید بوسیله ای فردی آگاه و آشنا به کار – مثلا معلم – تهیه و سپس ارائه گردد،معلم باید امادگی تهیه مطالب وارائه آن را از هر نظر داشته باشد تا اطلاعات ارائه شده مفید واقع شود. مشاور مي‌تواند معلم را در تهیه و ارائه موضوعات یاری دهد و یادگیری را تسهیل کند ، ثانیا یادگیرنده استعداد وعلاقه کافی برای یادگیری داشته باشد تا بتواند اطلاعات ارائه شده را دریافت و از آن استفاده کند . مسلما چنانچه یادگیرنده ،مسائل و مشکلاتی داشته باشد قادر به یادگیری نخواهد بود . در این زمینه نیز مشاور به کمک یادگیرنده مي‌شتابد و با حل مشکلات و شناخت رغبت‌ها و استعدادها ،جریان یادگیری را تسهیل مي‌کند. متاسفانه گاهی عده ای تصور مي‌کنند که یادگیری فقط یک بعد دارد و آن همان ارائه اطلاعات و یا پیشنهاد تجربیات جدید از جانب معلم به دانش آموزان است ، در این مورد بهترین معلم کسی است که بیشترین اطلاعات را در کوتاهترین زمان ممکن در دسترس دانش آموزان قرار دهد، باید اعتراف کنیم که اکثر معلمان ما در نظام آموزشی در انجام امور در این بعد بسیار موفق بوده اند و در نتیجه دائما بر تعداد و بر حجم دروس افزوده مي‌شود و همه روزه وسایل کمک آموزشی جدیدی برای تدریس مطالب بیشتر و به طریق بهتری وارد نظام آموزشی مي‌شود ،تعداد اندکی از معلمان با خود مي‌اندیشند که هدف از ارائه این همه اطلاعات و محفوظات به دانش آموزان چیست ؟و دانش آموزان با این همه اندوخته و اطلاعات ذهنی چه باید بکنند؟ در مراکز تربیت معلم نیز بیشتر تلاش بر آن است که به معلمان آینده بیاموزند که چگونه اطلاعات و محتوای کتابهای درسی را به دانش آموزان منتقل سازند. نحوه انتقال اطلاعات ذهنی و حفظ مطالب در نظام آموزشی ما اهمیت ویژه ای دارد، و بر کاربرد آن در زندگی توجه چندانی نمي‌شود ، به عنوان مثال ،همه خواند ه اید و مي‌دانیدکه رانندگی صحیح چیست و رعایت قوانین رانندگی را لازم مي‌شمارند ولیکن در عمل عده کمي‌آن را بکار مي‌بندند، از این رو اشکال نظام آموزشی ما در ارائه میزان وحجم اطلاعات نیست،بلکه مهترین نقص آن در عدم استفاده و کاربرد اطلاعات آموخته شده است. در مدارس به دانش آموزان فرصتی داده نمي‌شود که در باره مطالب خوانده شده بیاندیشند و نحوه کاربرد آن را یاد بگیرند،گلاسر (1965)عقیده دارد که در یک نظام آموزشی موفق ، برای دانش آموزان امکان تفکر،کشف معنی،و تعیین کاربرد از مطالب آموخته شده فراهم مي‌آید ،مشاور مي‌تواند با فراهم آوردن موقعیتی برای دانش آموزان – که در آن بجای آنکه محتوای درس مرکز توجه باشد،خود دانش آموز در مرکز فعالیتهای آموزشی قرار گیرد و برنامه‌ها با توجه به نیازهای دانش آموزان تغییر یابند به بهبود در رفتار و پیشرفت یادگیری آنان کمک کند. برای یاری رساندن به دانش آموزان به منظور بهبود رفتار و افزایش میزان یادگیری پیشنهادات زیر ارائه مي‌گردد:
1-ایجاد احساس نیاز وعلاقه به مطالب آموختنی2- شناخت خود و ارزشهای وابسته به آن3 - تاکید بر اینجا و اکنون4- دادن فرصت برای تفکر و خود-یابی5- تجدید نظر در برنامه‌هاي مراکز تربیت معلم. (شفیع آبادی 1371)
بنابراین مسئله اصلی در این پژوهش این است که آیامشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی، هویت فردی و بهداشت روان در دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی تاثیر دارد؟
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
تحول جامعه از حالتی ساده و ابتدایی به وضعیتی بغرنج و پیجیده ، برای انسان مشکلاتی را بوجود آورده که حل آن ، مشاوره را ضرورت مي‌بخشدو ماشین‌ها و کامپیوترهای غول پیکر به حل این مسائل قادر نیستند و مشکلات انسان باید توسط خود او حل و فصل شود .برای توجیه ضرورت مشاوره در آموزش و پرورش که هدفش تعلیم و تربیت و شکوفا نمودن و به فعلیت رساندن همه استعدادهای انسان با برنامه‌هاي سنجیده است ، شکوفا نمودن و به فعلیت رساندن همه استعدادها مستلزم شناسائی و پی بردن به کم و کیف آنهاست.کار معلم در انتقال مطالب درسی زمانی با موفقیت قرین خواهد شد که به حل مشکلات رفتاری و سازشی دانش آموزان اقدام گردد،معلم به تنهایی قادر به حل مشکلات دانش آموزان نیست و باید از کمک مشاور استفاده کند ؛لذا حضور مشاور در مدرسه ضروری است (شفیع آبادی، 1371).
. مشاوره به صورت فرایندی آموزشی، تربیتی و درمانی عمل مي‌کند و با توجه به استعداد افراد به تسهیل رشد انان کمک مي‌کند . مشاوره به حل مشکلات موقعیتی ، آموزش حل مسا له و کمک به تصمیم گیری مي‌پردازد. مشاوره به خانواده‌ها در بررسی و حل مشکلا ت اعضای خانواده یاری مي‌رساند و با ارائه کمکهای مشورتی ، روابط انسانی را در سازما نها بهبود مي‌بخشد (احمدی، 1383).
برخی دانش آموزان با وجود این که افت تحصیلی ندارند، اما ممکن است نیاز به آموزش شیوه‌هاي صحیح مطالعه و روش‌هاي بهسازی حافظه داشته باشند. آموزش چنین روش هایی مي‌تواند به جلوگیری از اتلاف وقت دانش آموز و بالا بردن بهره وری او کمک کند. مشکلات دانش آموزان، زنجیره ای از عوامل فردی و اجتماعی است که نیازمند دیدی جامع نگر و نظام مند به استعدادها و توانایی‌ها و علائق، شخصیت، ساختار و وضعیت خانواده و سایر متغیرهای محیطی است. مشاور مدرسه با آگاهی از ارتباط تنگاتنگ مشکلات تحصیلی با زمینه‌هاي روانی - اجتماعی دانش آموزان، با استفاده از متون و روش‌هاي راهنمایی و مشاوره از طریق شیوه‌هاي مختلف فردی، گروهی و خانوادگی به دانش آموزان کمک مي‌کند تا با بررسی‌هاي همه جانبه مشکل بتوانند راه حل یا راه حل‌هاي مناسب را انتخاب و برای اجرای آنها برنامه ریزی نمایند و در نهایت عملکرد دانش آموزان در ابعاد مختلف بهبود یابد. مشاوره مي‌تواند يك مهارت براي پيش‌گيري از حاد شدن مشكلات عادي، شكست تحصيلي، بحران‌هاي عاطفي و بزه‌كاري در دانش‌آموزان به‌شمار آيد. هم‌چنين مشاوره مي‌تواند يك راهكار براي ايجاد محيط سالم به منظور كمك به دانش‌آموزان در مواجهه با فشارهاي رواني و تعارضاتي كه در رشد و تكامل خود با آنها روبه‌رو مي‌شوند قلمداد گردد و يك نيروي محرّك عمده براي كمك به دانش‌آموزان به هنگام رويارويي با مشكلات باشد تا از طريق ارزيابي و شناخت مشكل خود، مشاوره‌ي فردي يا گروهي، مشورت با والدين يا معلّم و ايجاد تغييرات در محيط به فرد كمك نمايد (تامپسون و رادولف1988،به نقل از سقایی 1392). بنابراین ضرورت و اهمیت بررسی تأثير مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی، هویت فردی و بهداشت روان در دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی قابل توجه می‌باشد .
1.hilgrd& bower
. glasser